EBK 2025: Keuzewerken: band 13

Band: Hauts-de-France Brass Band
Dirigent: Luc Vertommen

Sinfonietta nr. 4 – Adhyatmika Svatantrata - Pierre-Antoine Savoyat

Pierre-Antoine Savoyats werk voor brassband en Ondes Martenot presenteert een unieke boodschap: is het beter om geen weerstand te bieden aan verschillende religies, maar eerder een vorm van persoonlijke spiritualiteit te omarmen? De componist betoogt dat het mooier is om de mensheid in zichzelf te zien geloven dan te bezwijken voor de meer obscure elementen van religieuze instellingen. Daarmee roept hij de leer van tolerantie en welwillendheid op, maar plaatst hij deze tegenover de gewelddadige en onderdanige aspecten die religieuze intolerantie met zich mee kan brengen.
De titel komt uit het Sanskriet en roept spiritualiteit en transcendentie, vrijheid en emancipatie op, de weg ernaartoe wordt verkend in zes onderling verbonden delen. ‘The Cruel Word’ van totalitarisme wordt in evenwicht gehouden door ‘The Pure Soul’ van goedheid, terwijl ‘Satan in the Church’ in evenwicht wordt gehouden door ‘Birds of Redemption’. Dit leidt tot een ‘Ode aan Liefde en Vrede’ en een finale getiteld ‘Joy of the Stars and the Angels’. Savoyat brengt ook een eerbetoon aan de beroemde Franse componist Olivier Messiaen met de toevoeging van een Ondes Martenot (het elektronische instrument dat gebruikt wordt in zijn iconische 'Turangalila Symphony'). Deze is te horen in het centrale deel ‘Birds of Redemption’ – waarin Savoyat het geluid van zes verschillende vogelsoorten van over de hele wereld transcribeert – waaronder een nederige merel die al meer dan een jaar in zijn tuin leeft.

Verrassende uitvoering op hoog niveau door Hauts-de-France
De compositie opent met het eerste deel, getiteld Cruel World, en die titel wordt direct voelbaar: het stuk kent een voortvarend tempo en een indringende sfeer. Vervolgens ontvouwt zich The Pure Soul, waarin een mystieke, verzorgde klankwereld wordt neergezet. De toevoeging van de Ondes Martenot vormt hier een prachtige aanvulling en geeft het geheel een bijzondere gelaagdheid.
De sfeer slaat vervolgens explosief om in Satan in the Church, een deel waarin in korte tijd veel gebeurt. Met name het superstrakke werk van de percussiesectie valt hier op en draagt bij aan de intensiteit van deze passage. Birds of Redemption brengt ruimte voor solisten en brede akkoorden, wat het geheel een bijzonder karakter geeft. De solisten zijn van grote klasse en kunnen rekenen op uitstekende ondersteuning vanuit de band.

Het daaropvolgende Ode to Love and Peace is wonderschoon van opzet en laat horen hoe fraai de band in deze sectie klinkt. Joy of the Stars and the Angels is delicaat en subtiel, maar mondt uit in energiek en technisch indrukwekkend spel door de verschillende secties. De directie is strak, maar de energie die het Franse ensemble op het podium én in de zaal weet te brengen, is indrukwekkend. Opnieuw valt het effectieve slagwerk op, dat het geheel kracht bijzet.
De finale is overweldigend, al blijft de publieksreactie wat gematigd. Mogelijk heeft dit te maken met het afwijkende idioom van deze compositie ten opzichte van het voorgaande repertoire.

Samenvattend: deze uitvoering kenmerkt zich door grote muzikale klasse, een sterke afwisseling in sfeer en dynamiek, en een uitstekende balans tussen solistische en ensemblepassages. Een bijzondere muzikale ervaring die het verdient om gehoord te worden.